De Amerikaanse inlichtingendienst NSA kan op grote schaal de inhoud van e-mails en chatsessies lezen, zonder dat daar een gerechtelijk bevel voor nodig is. Dat schrijft de Britse krant The Guardian op basis van informatie van klokkenluider Edward Snowden. Eerder werd dat ontkend.

Het programma XKeyscore verzamelt niet alleen ‘metadata’ zoals e-mailadressen en IP-adressen, maar “zo goed als alles wat een typische gebruiker op internet doet”, dus ook de inhoud van bijvoorbeeld e-mails en Facebookberichten.

Om de onlinecommunicatie van een Amerikaan af te tappen is een gerechtelijk bevel nodig, maar bij communicatie tussen buitenlanders of tussen een Amerikaan en een buitenlander hoeft alleen een intern formulier ingevuld te worden. Daarnaast belandt ook ‘binnenlands’ internetgedrag soms per ongeluk in de ‘buitenlanddatabase’, of is de nationaliteit van een internetter niet te achterhalen.

Zoekgeschiedenis

De NSA beschrijft XKeyscore als zijn “meest omvattende” systeem. “Als ik achter mijn bureau zat en iemands persoonlijke e-mailadres had”, liet Snowden eerder weten, “zou ik iedereen kunnen afluisteren, van jou en je accountant tot een federale rechter of zelfs de president.”

Ook zoekgeschiedenis en alle bezochte websites kunnen worden nagetrokken. XKeyscore verzamelt zo veel data, dat de inhoud van berichten maar 3 tot 5 dagen bewaard kan worden. Daarna verdwijnt het als analisten het niet in een andere database opslaan. Ter vergelijking: metadata worden standaard 30 dagen bewaard.

'Niets illegaals'

Eerder verdedigde president Obama de spionagepraktijken van de NSA juist door te benadrukken dat een rechter altijd toestemming moest geven om Amerikaanse internetters te bespioneren. De NSA laat in een reactie aan The Guardian weten dat XKeyscore niets illegaals doet. "Beschuldigingen dat analisten wijd verspreide, ongecontroleerde toegang tot NSA-data hebben, zijn gewoon niet waar. De toegang beperkt zich tot de personeelsleden die dat nodig hebben voor de aan hen toegewezen taken."

Volgens Snowdens documenten zijn er tot 2008 al 300 terroristen opgepakt dankzij XKeyscore-data.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl